Xασμα

Τις τελευταιες μερες εχω θυμωσει με τον Λουκρητιο....

Και εχω θυμωσει γιατι δεν μπορω να δεχτω ενα τοσο λαμπρο μυαλο να πεφτει θυμα πλανης.....

Αναφέρομαι σε καποιες αποψεις του περι ερωτος....(Απο το De Rerum Natura)

Σε πολλα βεβαια σημεια συμφωνουμε παρα πολυ,σε τετοιο βαθμο που συγκινηθηκα καθως ενας ανθρωπος πριν τοσους αιωνες ειχε αισθανθεί και ειχε νιωσει ακριβως οπως εγω.Ειχε διακρίνει αληθειες που εμελλε να ταξιδέψουν τοσες χιλιαδες χρονια για να τις δουν και τα δικα μου ματια.Aνατρεχω σε προηγουμενες γραπτες σκεψεις μου και μενω εκπληκτος με την ταυτιση αποψεων.

Ετσι λοιπον δεν μπορεσα να μην δακρυσω διαβάζοντας:

<< Γιατι ακομα και αν λειπει το αγαπημενο προσωπο,το ειδωλο του ειναι παρον και το ονομα του γλυκο ηχει μεσα στα αυτια σου. >>

<< Το κορμι αποζητα το προσωπο που λαβωσε το νου με ερωτα γιατι ο ανθρωπος γερνει και σωριάζεται προς τη μερια που ειναι τραυματισμενος >>

<< Ο ερωτας ειναι η μονη περίπτωση οπου οσο περισσοτερα κατεχουμε αλλο τοσο μας καιει τα στηθη ποθος σφοδρος.Το νερο και η τροφη περνουν μεσα στο σωμα,και επειδή καταλαμβάνουν καθορισμενα μερη,ευκολα χορταίνουν την πεινα και τη διψα.Αντιθετα απο τη θωρια ενος ανθρωπου και το ομορφο προσωπο του τιποτα δεν δινεται στο σωμα για απολαυση,περα απο κουφια ειδωλα,ελπιδες θλιβερες που τις σαρωνει ο αερας.Οπως στα ονειρα που ο διψασμενος ζηταει να πιει μα αντι να βρει νερο να σβησει τη λαυρα που του καιει τα σωθικά,κυνηγάει ειδωλα νερου,και ματαια παλευει,και μενει διψασμενος μολονότι εχει βρεθει καταμεσής σε ορμητικο ποταμι και πινει αχορταγα-ετσι και στον Ερωτα η Αφροδίτη ξεγελα τους ερωτευμενους με ειδωλα.Οσο και να κοιταζουνε το σωμα που εχουνε μπροστά τους,δεν ικανοποιούνται,και ουτε μπορούν με εκεινα τα αβεβαια χερια τους που διατρέχουν ολο το κορμι να αποσπασουν κατι απο τα τρυφερα μελη.Και οταν ,τελος,μπλεγμενα τα κορμια τους χαιρονται τον ανθο της νιοτης,και αισθάνονται να φτανει η κορυφωση,και η Αφροδίτη ειναι εκει να σπειρει το γυναικειο αγρο, σφιχταγκαλιάζονται απληστα και γευονται τα σαλια ο ενας του αλλου,και ασθμαινοντας δαγκωνουν τα χειλη.Ματαια ομως,γιατι τιποτα δεν μπορούν να αποσπασουν απ’τον αλλον,μητε να διυσδεισουν και να χαθουν ο ενας στο σωμα του αλλου.Γιατι ειναι φορες που φαίνεται πως αυτο λαχταρούν και πως για αυτο πασχιζουν,ετσι παθιασμενα που σφιχτοδένονται με τα δεσμα της Αφροδιτης ενω τους λύνει τα μελη η δύναμη της ηδονης.Και τελικα οταν εκτονωθεί ο συσσωρευμενος στα νευρα ποθος,κομπαζει για λιγο η μανιασμενη πυρκαγιά.Μα η λυσσα επιστρεφει,τους ξαναπιανει η ιδια μανια και ζητούν να κατακτησουν αυτο που ποθουν,και δεν μπορούν εναν τροπο να μηχανευτουν για να νικησουν το κακο,και η κρυφη πληγη τους κανει να μαραζώνουν στην τοση αβεβαιοτητα. >>

Ομως ο Λουκρητιος(περα απο αυτες τις υπεροχες σκεψεις) προσπαθεί να πολεμησει τον Ερωτα ωστε να απελευθερωσει τον ανθρωπο απο τα δεσμα του.Τα κινητρα του ηταν ευγενη αλλα χρησιμοποιησε λαθος οπλα.Ο Λουκρητιος χρησιμοποιεί σαν οπλο τη λογικη και λεει


<< Καλυτερα να αποφευγεις τα ειδωλα και να αποδιωχνεις καθετι που τρεφει τον Ερωτα,να στρεφεις αλλου τη σκεψη σου,να εκκενωνεις το μαζεμενο σπερμα σου σε οποιοδηποτε σωμα παρα να το κρατάς για τον Ερωτα ενος και μονου προσωπου και να σε σκλαβώνουν οι εννοιες και ο πονος.Γιατι η πληγη οταν την τρεφεις παιρνει ζωη και χρονιζει,η τρελα μερα με τη μερα κερδιζει εδαφος και η τυρρανια γινεται πιο βαρια,αν δεν κλεισεις τις πορτες με καινουργια χτυπήματα και δεν τις γιατρεψεις οσο ειναι ακομα προσφατες,με τις περιπλανήσεις σου στην πανδημη αφοδιτη ή στρέφοντας τις σκεψεις σου σε αλλες κατευθυνσεις >>


Και συνεχιζει με λογικα επιχειρήματα να αναλυει τις αρνητικες επιπτώσεις του ερωτα.


<< Και βαλε ακομα πως σπαταλουν τις δυναμεις τους και πως τους αφανιζει η ταλαιπωρια,και βαλε ακομη πως ζουν υποταγμενοι στα νεύματα ενος αλλου,ξεχνουν τα καθήκοντα τους και καταστρεφουν την υποληψη τους.Και στο μεταξύ ξοδεύονται περιουσιες και μετατρέπονται σε βαβυλωνιακα αρωματα.....και η τιμια πατρικη περιουσια σπαταλιέται σε τιαρες και μιτρες και άλλοτε παλι σε πεπλα και υφασματα απο την Αλινδο και τη Κω.Συμποσια ετοιμαζονται και γλεντια με ωραιο διακοσμο και αφθονες λιχουδιες,παιχνιδια,ποτα αμετρητα,αρωματα,γιρλαντες και στεφανια...... >>


Και συνεχιζει με τη εξης προτροπή


<< Γιαυτο καλυτερα να φυλαχτεις απο τα πριν,οπως σου ειπα,το νου σου μην παρασυρθεις.Ειναι πιο ευκολο να μην παγιδευτεις στα διχτυα του ερωτα,παρα να πασχιζεις μετα να σπασεις τα δεσμα της Αφροδιτης,για να απελευθερωθεις. >>



Επειτα εξηγει πως ο ερωτευμενος εξιδανικευει το αντικειμενο του ποθου του

<< Γιατι αυτο συνηθως κανουν οι ανθρωποι που τους τους τυφλωσε το παθος και αποδίδουν στις γυναικες που αγαπούν χαρισματα που αυτες δεν εχουν.....μια μαυριδερη γινεται μελιχρους,η απλυτη βρωμιαρα γινεται αστολιστη,μια οποιαηποτε γαλανομάτα γινεται μικρη Παλλάδα....η μουγγη ειναι ντροπαλη...μια αλλη κοντευει να τα τιναξει απο την αδυναμια και τοτε γινεται μικρη ισχνη ερωμενη.....κτλ......αλλα εστω ,ας πουμε οτι ειναι οσο πανεμορφη θελεις...ειναι βεβαιο πως κανει(και αυτη) οτι ακριβως μια ασχημη:βγαζει και αυτη η κακομοιρα κατι απαισιες μυρωδιες και οι υπηρετριες της φευγουνε μακρια κρυφογελώντας >>


Και συνεχιζει με αλλα παραδείγματα για να δειξει πως ο ερωτευμενος βρίσκεται μεσα σε μια πλανη,πως μυθοποιει το αντικειμενο του ποθου του......


Σωστα αγαπητε Λουκρητιε , αλλα μηπως ολα αυτα δεν ειναι γνωστα?

Ο ερωτευμενος δεν ειναι καποιος κουτος.....ειναι απλα ερωτευμενος....Γνωριζει πολυ καλα οτι εξιδανικευει,δεν πιστευει σε παραμυθια,μια χαρα ειναι η λογικη του.....Ο ερωτευμενος δεν ειναι σε αυτη την κατάσταση επειδή η λογικη του πασχει ή επειδή δεν καταλαβαινει.....Αλλου ειναι το πρόβλημα.....

Ο ερωτευμενος πασχει απο κατι που τον ξεπερνα...Απο κατι που ειναι περα απο τη λογικη...Για αυτο και η ασθενεια του δεν μπορει να αντιμετωπιστει με λογικα επιχειρήματα.....Ειναι σαν να πας να τρυπησεις τη θαλασσα με σφαιρες......








Νομιζω οτι ο Goethe θα απαντουσε ειρωνικα στον Λουκρητιο

<< Αυτα θα μπορουσε κανεις να τα τυπωσει και να τα συστησει σε ολους τους παιδαγωγους >>

Αλλα και με αλλα αποσπάσματα απο τον Βερθερο....


<< Αλιμονο σε αυτον που μπροστά στο θεαμα (της ερωτευμενης) θα ελεγε:Την ανοητη!Αν περιμενε και αφηνε το χρονο να κανει τη δουλεια του,η απελπισια της θα κατακαθιζε,θα βρισκόταν καποιος αλλος να την παρηγορησει....Αυτο ειναι το ιδιο ακριβως με το αν ελεγε καποιος “ O ανοητος ,πεθαινει απο πυρετο!Αν μπορουσε να περιμενει μεχρι να ανανεωθούν οι δυναμεις του,να καθαρισουν οι χυμοι του σωματος του και να καταλαγιασει η ταραχη στο αιμα του,ολα θα πηγαιναν καλα και θα ζουσε μεχρι σημερα >>

Και επισης με το παρακατω παράδειγμα ( που ειναι αξιοσημειωτο ποσο πολυ ερχεται σε αντιθεση την παραπανω σκεψη του Λουκρητιου)

{ << Ενας νεος ειναι δοσμενος με ολη του την καρδια σε ενα κορίτσι,περναει ολες τις ωρες της ημερας κοντα της,ξοδευει ολες του τις δυναμεις,ολη του την περιουσια για να της δειξει την καθε στιγμη οτι της ανηκει ολοκληρωτικα.Ερχεται τοτε ενας καλος αστος,ενας ανθρωπος με δημοσιο αξιωμα και του λεει:<< Νεε μου.Το να αγαπας ειναι ανθρωπινο,μονο που πρεπει να αγαπας ανθρωπινα.Μοιρασε το χρονο σου,αφιερωσε ενα μερος στη δουλεια σου και το χρονο της αναπαυσης σου αφιερωσε τον στο κορίτσι σου.Λογαριασε την περιουσια σου και αφου εχεις αλυψει τις ανάγκες σου,δεν σου απαγορευω με οτι περισσεψει να της αγορασεις ενα δωρο,αλλα οχι πολυ συχνα,λογου χαρη στη γιορτή της ή στα γενεθλια της >> ... ” Αν ο ερωτευμενος μας τον ακουσει τοτε θα εχουμε να κανουμε με εναν χρησιμο νεαρο ανθρωπο,τον οποιο θα συστηνα ανεπιφυλακτα στον οποιοδηποτε ηγεμόνα να τον διορισει συμβουλο του.Μονο που ο ερωτας του θα εχει ξοφλησει και,αν ειναι καλλιτεχνις,και η τεχνη του >> }



Τελειώνοντας θα ηθελα να πω πως το χασμα που υπαρχει αναμεσα στον Λουκρητιο ( τη φωνη της απολυτης λογικης ) και τον Goethe ειναι το ιδιο χασμα που υπαρχει μεταξυ της πραγματικοτητας και τουΕρωτα.....Ισως αδικα να τον κατηγορω τον Επικουριο,ισως ειχε αρρωστησει απο Ερωτα και ο ιδιος και βασιστηκε στη λογικη για να γλιτωσει....μια υστατη προσπαθεια(καταδικασμενη σε αποτυχια) του ανθρωπου να πολεμησει αυτο που τον ξεπερνα ,με τα ευθραστα και άσφαιρα οπλα του.....